Τεχνητές καρδιακές βαλβίδες: Τι πρέπει να γνωρίζετε

Οι τεχνητές βαλβίδες της καρδιάς είναι ιατρικές συσκευές που έχουν σχεδιαστεί για να αντικαθιστούν τις κατεστραμμένες ή νοσούσες φυσικές καρδιακές βαλβίδες.

Η καρδιά έχει τέσσερις βαλβίδες – την αορτική, πνευμονική, μιτροειδή και τριγλώχινα βαλβίδα – που εξασφαλίζουν τη ροή του αίματος προς μία κατεύθυνση μέσω της καρδιάς. Όταν αυτές οι βαλβίδες είναι κατεστραμμένες ή δυσλειτουργούν, μπορεί να οδηγήσουν σε καταστάσεις όπως βαλβιδική στένωση (στένωση) ή παλινδρόμηση του αίματος (διαρροή προς τα πίσω).

Υπάρχουν δύο κύριοι τύποι τεχνητών καρδιακών βαλβίδων: οι μηχανικές βαλβίδες και οι βιοπροσθετικές βαλβίδες (ιστού) και παρακάτω θα γνωρίσουμε κάποια από τα χαρακτηριστικά τους:

1. Μηχανικές καρδιακές βαλβίδες

Οι μηχανικές καρδιακές βαλβίδες κατασκευάζονται συνήθως από υλικά όπως τιτάνιο, άνθρακα ή πυρολυτικό άνθρακα. Αυτά τα υλικά είναι ανθεκτικά και μακράς διαρκείας.

Ως προς τη λειτουργία τους οι μηχανικές καρδιακές βαλβίδες αποτελούνται από κινούμενα μέρη, όπως φύλλα, μεντεσέδες και δίσκους, που μιμούνται τη λειτουργία των φυσικών καρδιακών βαλβίδων και έχουν σχεδιαστεί για να διαρκούν πολλά χρόνια. Το άνοιγμά τους κυμαίνεται από 80-90 μοίρες. Η αιμοδυναμική τους λειτουργία είναι ανάλογη του ανοίγματός τους.

Ένα μειονέκτημα των μηχανικών βαλβίδων είναι η ανάγκη για δια βίου αντιπηκτική (αντιπηκτική) θεραπεία. Επειδή τα μηχανικά εξαρτήματα μπορούν να προκαλέσουν σχηματισμό θρόμβων αίματος, τα αντιπηκτικά είναι απαραίτητα για την πρόληψη της πήξης του αίματος στη βαλβίδα.

Οι μηχανικές βαλβίδες είναι γνωστές για την αντοχή και τη μεγάλη διάρκεια ζωής τους. Ωστόσο, μπορεί να παράγουν ήχους, όπως «κλικ» που ακούγονται, τους οποίους ορισμένοι ασθενείς βρίσκουν αισθητούς.

Σχετικά με άλλους περιορισμούς, όπως πχ ως προς την ηλικία του ασθενούς, οι διεθνείς οδηγίες προτείνουν τη μηχανική βαλβίδα σε ασθενείς μικρότερους των 60 ετών. Στη δεκαετία 60-70 χρησιμοποιούνται και τα δύο είδη βαλβίδων.

2. Βιοπροσθετικές/Βιολογικές (ιστικές) καρδιακές βαλβίδες

Οι βιοπροσθετικές καρδιακές βαλβίδες κατασκευάζονται από επεξεργασμένους ζωικούς ιστούς (συνήθως περικάρδιο χοίρων ή βοοειδών) ή, λιγότερο συχνά, από ανθρώπινους ιστούς δοτών.

Αυτές οι βαλβίδες μπορούν να είναι είτε stented (με ράμματα στήριξης) είτε stentless (χωρίς ράμματα στήριξης). Οι βιοπροσθετικές βαλβίδες λειτουργούν παρόμοια με τις φυσικές βαλβίδες και δεν απαιτούν αντιπηκτική αγωγή, όπως απαιτείται με τις μηχανικές βαλβίδες.

Διάρκεια ζωής: Ενώ οι βιοπροσθετικές βαλβίδες έχουν βελτιωθεί σε ανθεκτικότητα, συνήθως έχουν μικρότερη διάρκεια ζωής σε σύγκριση με τις μηχανικές βαλβίδες. Η διάρκεια ζωής μπορεί να ποικίλει, αλλά συχνά είναι περίπου 10 έως 15 χρόνια.

Εν αντιθέσει με τις μηχανικές βαλβίδες, οι βιοπροσθετικές βαλβίδες δεν παράγουν τους ήχους που σχετίζονται με μηχανικά εξαρτήματα.

Οι ευρωπαϊκές οδηγίες ορίζουν οι βιοπροσθετικές καρδιακές βαλβίδες να μπαίνουν σε ασθενείς άνω των 65 ετών.

Χειρουργική αντικατάστασης βαλβίδας

Η αντικατάσταση μιας κατεστραμμένης φυσικής καρδιακής βαλβίδας με μια τεχνητή είναι γνωστή ως χειρουργική επέμβαση αντικατάστασης βαλβίδας.

Η επέμβαση αυτή μπορεί να γίνει μέσω παραδοσιακής χειρουργικής επέμβασης ανοικτής καρδιάς ή ελάχιστα επεμβατικών τεχνικών, ανάλογα με την περίπτωση και τους παράγοντες του ασθενούς.

Η επιλογή μεταξύ μηχανικής ή βιοπροσθετικής βαλβίδας εξαρτάται συχνά από παράγοντες του ασθενούς, συμπεριλαμβανομένης της ηλικίας, του τρόπου ζωής και της ικανότητας τήρησης της αντιπηκτικής θεραπείας. Αναλυτικότερα, τα υποκείμενα νοσήματα του ασθενούς μπορεί να επηρεάσουν την επιλογή βαλβίδων. Όταν ο ασθενής πάσχει από παθήσεις πήξης του αίματος αποφεύγεται η χρήση μηχανικών βαλβίδων, γιατί τα αντιπηκτικά φάρμακα μπορεί να προκαλέσουν αιμορραγικά επεισόδια. Από την άλλη πλευρά σε περιπτώσεις νοσημάτων συνδετικού ιστού ή νεφρικής ανεπάρκειας δεν τοποθετείται η βιολογική βαλβίδα, διότι καταστρέφεται σε σύντομο χρονικό διάστημα.

Η συνεχής έρευνα και οι εξελίξεις στα υλικά και το σχεδιασμό συνεχίζουν να βελτιώνουν την απόδοση και την ανθεκτικότητα τόσο των μηχανικών όσο και των βιοπροσθετικών καρδιακών βαλβίδων.

Ανεξάρτητα από τον τύπο της βαλβίδας, τα άτομα που υποβάλλονται σε χειρουργική επέμβαση αντικατάστασης βαλβίδας θα χρειαστούν τακτική παρακολούθηση και φροντίδα.

Η επιλογή του τύπου της τεχνητής καρδιακής βαλβίδας εξαρτάται από τα ατομικά χαρακτηριστικά του ασθενούς και η απόφαση λαμβάνεται συνήθως σε συνεννόηση με καρδιοχειρουργό και καρδιολόγο. Ο στόχος είναι η βελτιστοποίηση της λειτουργίας της καρδιάς και η βελτίωση της συνολικής ποιότητας ζωής του ασθενούς.

Αναζητάτε καρδιοχειρουργό; Στο instaDoctor.gr στην ενότητα καρδιοχειρουργοί θα δείτε άμεσα γιατρούς με αξιολογήσεις ασθενών, κόστος υπηρεσιών, διαθεσιμότητα και λεπτομέρειες για το βιογραφικό τους.